Bitkilerin erkek üreme hücrelerini taşıyan polen tanecikleri, rüzgar, su veya böcekler aracılığıyla bitkiden bitkiye taşınır. Polen alerjisi, vücudun polen gibi zararsız maddelere aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkan bir durum olarak belirtilmektedir. Bu reaksiyon, vücudun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla poleni bir tehdit olarak algılaması sonucunda meydana gelebilir.[1]
Bu içerikte polen alerjisi hangi mevsimde olur, belirtileri neler olabilir, nasıl önlenebilir, tedavi yöntemleri nedir gibi soruların bazı yanıtlarını bulabilirsiniz.
Polen Alerjisi Hangi Mevsimde Olur?
Polen alerjisi, mevsimlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bahar ve yaz ayları, polen alerjisinin en yaygın olduğu dönemler olarak belirtilmektedir. Bu dönemler çiçeklerin ve bitkilerin çoğaldığı, dolayısıyla polenin havada daha yoğun bir şekilde bulunduğu zamanlar olabilir. Bahar aylarında genellikle ağaç polenleri ve çim polenleri daha yaygın olabilir. Ancak, polen alerjisi bahar aylarının dışında yıl boyunca mevcut olabilir, çünkü farklı bitki türlerinin polen dökme zamanları farklılık gösterebilir. Örneğin, bazı ağaçlar kışın polen dökerken, diğerleri baharda polen dökebilir.[2]
Polen Alerjisi Belirtileri Nelerdir?
Polen alerjisi semptomları burunda, gözlerde, boğazda ve ciltte görülebilir. Bu belirtiler, polenin burun mukozasına, gözlerin iç yüzeyine, boğaza ve cilde temas ettiğinde ortaya çıkabilir. Polen alerjisi belirtileri burun akıntısı, kaşıntı, hapşırma, gözlerde kaşıntı ve sulanma, boğazda kaşıntı, öksürük veya ciltte kızarıklık ve kaşıntı olabilir. Bu belirtiler, polene maruz kalındığında veya polen seviyeleri yükseldiğinde daha belirgin hale gelebilir. Ancak, polen alerjisi belirtileri herkeste farklılık gösterebilir ve bazı kişilerde daha hafif veya daha şiddetli olabilir.
Polen alerjisi belirtileri genellikle polen mevsimi boyunca ortaya çıkar ve belirli bir bitki türünün polen dökme zamanlarına bağlı olarak değişebilir. Bazı insanlar sadece belirli bir bitki türünün polenine karşı hassasiyet gösterebilirken, diğerleri birkaç farklı bitki türüne karşı hassasiyet gösterebilir.[2]
Polen Alerjisi Nasıl Önlenebilir?
Polen alerjisinden korunmak, özellikle polen sezonunda yaşam kalitesini artırmak için önemlidir. Polen alerjisi semptomlarını azaltmak için alınabilecek bazı önlemler şunlar olabilir:
Polen Mevsiminde Dışarıda Geçirilen Zamanı Azaltmak: Polen alerjisi olan kişiler, özellikle yüksek polen seviyelerinin olduğu günlerde dışarıda geçirilen zamanı azaltabilir. Bu, özellikle sabah ve erken akşam saatlerinde dışarıya çıkmaktan kaçınmak anlamına gelebilir, çünkü bu saatlerde polen seviyeleri genellikle daha yüksek olabilmektedir.
Gözleri ve Burnu Korumak: Polen alerjisi semptomlarını azaltmanın bir yolu, polenle teması en aza indirmek olabilir. Bunun için gözlük veya güneş gözlüğü takmak, açık hava faaliyetlerinde siperlik kullanmak ve polen filtreli bir maske takmak faydalı olabilir. Ayrıca, burun deliklerini polenin girmesini önlemek için nemli bir bez veya polen filtreli bir burun bandı kullanılabilir.
Ev İçi Temizliğe Dikkat Etmek: Ev içi polen miktarını azaltmak için düzenli olarak temizlik yapmak önemlidir. Bu, halıları sık sık temizlemek, perde ve kıyafetleri sık sık yıkamak, evcil hayvanların polen taşımasını engellemek ve polen filtreli hava temizleyicileri kullanmak anlamına gelebilir.
Eve Polen Girmesini Engellemek: Eve polenin girmesini önlemek için pencereleri ve kapıları kapalı tutmak önemlidir. Polen seviyeleri düşük olduğunda, evi havalandırmak evin içine polen girmesini engelleyebilir.
Dışarıdan Gelince Duş Almak: Dışarıda vakit geçirdikten sonra, dışarıda bulunan poleni vücuttan ve kıyafetlerden temizlemek için duş almak, el ve yüzü bol su ile yıkamak tercih edilebilir. Bu, polenin evin içine taşınmasını ve semptomların artmasını önleyebilir.
Polen alerjisi semptomlarını azaltmak için alınabilecek bu önlemler, kişinin yaşam tarzına uyum sağlayarak daha rahat bir polen sezonu geçirmesine yardımcı olabilir. Ancak, belirtiler devam ederse veya şiddetlenirse, bir sağlık uzmanına danışmak iyi bir çözüm olabilir.[2]
Polen Alerjisi Teşhisi Nasıl Konur?
Polen alerjisi teşhisi, bir alerji uzmanı veya bir kulak burun boğaz uzmanı tarafından yapılabilir. Uzman, hastanın polen alerjisi semptomlarını detaylı bir şekilde değerlendirebilir ve hastanın tıbbi geçmişini inceleyebilir. Ardından, alerji testleri yapılabilir. Bu testler deri testleri veya kan testleri şeklinde gerçekleştirilebilir. Deri testleri, cilt üzerinde küçük miktarlarda polen içeren çözeltilerin uygulanması ve cilt tepkilerinin izlenmesiyle yapıldığı, kan testlerinin ise spesifik antikorların varlığını tespit etmek için yapıldığı belirtilmektedir. Test sonuçları ve hastanın semptomları bir araya getirilerek polen alerjisi teşhisi konulabilir. Doğru teşhisin uygun tedavi planının oluşturulmasını sağladığı ve hastanın semptomlarını kontrol altına aldığı ifade edilmektedir.[1]
Polen Alerjisi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Polen alerjisi semptomları ile başa çıkmak için ilk adımın, bir uzmana danışmak olduğu vurgulanmaktadır. Polen alerjisi teşhisi konulduktan sonra, bir doktorun rehberliğinde ve kontrolünde çeşitli tedavi seçenekleri uygulanabilir. Bu tedaviler semptomları hafifletmeye odaklanabilir ve şunları içerebilir:
Antihistaminikler: Polen alerjisi semptomlarını hafifletmek için antihistaminikler reçete edilebilir. Bu ilaçlar, kaşıntı, burun akıntısı, hapşırma ve göz tahrişi gibi belirtileri azaltabilir.
Kortikosteroid Burun Spreyleri: Burun tıkanıklığı, burun akıntısı ve hapşırma gibi burun semptomlarını hafifletmek için kortikosteroid burun spreyleri kullanılabilir. Bu spreyler, burun içindeki iltihabı azaltarak semptomların şiddetini azaltabilir.
Kombinasyon Burun Spreyleri: Bazı durumlarda, hem antihistaminik hem de kortikosteroid içeren kombinasyon burun spreyleri reçete edilebilir. Bu spreyler, hem alerjik reaksiyonları durdururken hem de burun içindeki iltihabı azaltarak daha etkili bir tedavi sağlayabilir.
Tedavi seçenekleri ve ilaç kullanımı kişiden kişiye değişebilir, bu nedenle herkes için en uygun tedaviyi belirlemek için bir doktora danışmak önemlidir. Doktor kontrolünde reçeteli ilaçların kullanılması, semptomların doğru bir şekilde yönetilmesi ve olası yan etkilerin önlenmesi için önemlidir..[3]
Kaynakça
- https://www.allergy.org.au/patients/allergic-rhinitis-hay-fever-and-sinusitis/pollen-allergy
- https://www.aid.org.tr/hastaliklar/alerjenlerden-korunma-onlemleri/polenler/
- https://www.allergy.org.au/patients/allergic-rhinitis-hay-fever-and-sinusitis