Multivitamin Nedir? Nasıl Kullanılır?

Vitaminler ve mineraller, vücudun çeşitli fonksiyonlarında rol oynayan maddelerdir. Besinlerden alınan bu maddeler; enerji üretimine, bedensel ve zihinsel aktivitelerin sağlıklı işlemesine katkıda bulunabilir. Fakat gıdalardan gelen vitaminler ve mineraller, farklı sebeplerden dolayı zaman zaman yetersiz kalabilir. (1) Bu noktada yardımınıza besin yetersizliklerini giderebilen multivitaminler yetişebilir.

Multivitamin İlaç mıdır?

Multivitaminler, farklı vitamin ve minerallerin kombinasyonunu içeren takviyelerdir. Dolayısıyla multivitamin kullanımı, vücuda beslenme yoluyla yeterince alınamayan bileşenleri destekleyebilir. Yani multivitaminlerin bir ilaçtan ziyade gıda takviyesi olduğu söylenebilir. (3) Multivitaminler; uzman görüşü dâhilinde hastalık, hamilelik, yetersiz beslenme, sindirim bozuklukları ve diğer durumlarda tercih edilebilir. Bu gıda takviyelerinin etki süreleri, kullanım miktarları ve yöntemleri birbirinden farklı olabilir. Dilerseniz multivitamin kullanabilecek kişiler, ilaç etkileşimleri ve diğer konular hakkında doktorunuza danışabilirsiniz. (4)

Multivitamin Ne Kadar Sürede Etki Eder?

Uzmanlar, çeşitli bilimsel kaynaklarda multivitamin kullanımına ilişkin detaylardan bahseder. Bu kaynaklarda multivitaminlerin etki süresine dair ayrıntılar da bulunur. Söz konusu gıda takviyelerinin etkisini göstermesi, birkaç hafta ya da ay sürebilir. Bu konuda kesin zaman aralıkları vermek mümkün değildir. Zira multivitaminin fayda ya da yan etki gösterme süresi, kullanım miktarından bileşen türüne kadar pek çok faktöre bağlı olabilir. Fakat B ve C vitamini gibi suda çözünen maddelerin etki süresinin daha kısa olduğu söylenebilir. (5,6)

Multivitamin Ne Kadar Kullanılmalıdır?

Multivitamin kullanımında günlük ideal dozları ve doktorunuzun tavsiye ettiği miktarları baz alabilirsiniz. Bu noktada önerilen vitamin ve mineral düzeylerini bilmeniz yararlı olabilir. Yetişkinler için tavsiye edilen günlük mikro besin alımı seviyelerinden bazıları aşağıdaki gibidir. (7)

Vitamin Türü	Kadınlarda Günlük Alım Miktarı	Erkeklerde Günlük Alım Miktarı
A vitamini	700 mikrogram	900 mikrogram
B1 vitamini	1,1 miligram	1,2 miligram
B2 vitamini	1,1 miligram	1,3 miligram
B3 vitamini	14 miligram	16 miligram
B5 vitamini	5 miligram	5 miligram
B6 vitamini	19-50 yaş 1,3 mg; 51+ yaş 1,5 mg.	19-50 yaş 1,3 mg; 51+ yaş 1,7 mg.
B7 vitamini	30 mikrogram	30 mikrogram
B9 vitamini	400 mikrogram	400 mikrogram
B12 vitamini	2,4 mikrogram	2,4 mikrogram
C vitamini	75 miligram	90 miligram
D vitamini	19-70 yaş 15 mikrogram; 71+ yaş 20 mikrogram.	19-70 yaş 15 mikrogram; 71+ yaş 20 mikrogram.
E vitamini	15 miligram	15 miligram
K vitamini	90 mikrogram	120 mikrogram

Multivitaminlerde kalsiyum, krom, bakır ve demir gibi mineraller de bulabilir. Kalsiyum mineralinin günlük alım miktarı, yaşı 31-50 aralığında olanlar için 1.000; 51’den büyüklerde 1.200 miligram olarak ifade edilebilir. Söz konusu seviyeler, günlük multivitamin kullanım miktarında ve şeklinde belirleyici rol oynayabilir. (7)

Multivitamin Uyumadan Önce Alınır mı?

Gün içinde multivitamin kullanımına yönelik bazı ideal zamanlar olduğu söylenebilir. Örneğin suda çözünen vitaminlere yer veren takviyeler, yemek saatlerinde alındığında etkilerini daha iyi gösterebilir. Benzer şekilde A, D, E ve K vitamini gibi yağda çözünen bileşenleri içeren multivitaminler de öğünlerle beraber alınabilir. Folik asit ve demir içeren takviyeler ise gece uyumadan önce içilebilir. Özetle; multivitamin kullanmak için makul saatleri, gıda takviyesinde bulunan vitamin ve mineral türüne göre belirleyebilirsiniz. (8)

Multivitamin Enerji Verir mi?

Vitamin ve mineral eksikliği, geçmeyen yorgunluk ve güç kaybı gibi sorunlara neden olabilir. Bu mikro besinleri içeren multivitaminler, enerji üretimini destekleyerek bahsi geçen problemlerin etkisini azaltabilir. Mesela B12 vitaminine yer veren gıda takviyeleri, sinir ve kırmızı kan hücrelerinin oluşumunu destekleyerek enerjinizi koruyabilir. Ayrıca demir mineralini içeren multivitaminleri almak da kendinizi hâlsiz hissetmenizi önleyebilir. (1,6)

Multivitamin Kullanımı Karaciğeri Yorar mı?

Sağlığınızı korumak için multivitamin alma zamanı ve yöntemi gibi konulara özen gösterebilirsiniz. Doğru multivitamin kullanım şeklini bilmeniz, aşırı ya da yetersiz dozda takviye almanızı engelleyebilir. Aksi takdirde karaciğer hasarı, mide bulantısı, baş ağrısı ve böbrek taşı oluşumu gibi yan etkiler açığa çıkabilir. Uzmanlardan destek alarak yanlış multivitamin kullanımından kaynaklanan sorunları önleyebilirsiniz. (1,2)

Multivitamin Şişmanlatır mı?

Mevcut bilimsel çalışmalara göre multivitamin ve kilo alımı arasında doğrudan bir bağlantı bulunmayabilir. Fakat gıda takviyesi kullanırken sürdürdüğünüz sağlıksız alışkanlıklar, vücut ağırlığınızda hızlı değişimlere yol açabilir. Örneğin işlenmiş gıdaları fazla tükettiğinizde kilonuzda artış olabilir. Bu gibi sorunları önlemek için multivitamin kullanımı sırasında yeme içme rutinlerinize dikkat edebilir ve düzenli egzersiz yapabilirsiniz. (3)

Kaynaklar