• Sıkça Sorulan Sorular
  • 0(216) 643 00 60
  • en yakın eczane EN YAKIN ECZANE
nutraxin eczanelerde Eczanelerde

D Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir? D Vitamini Nelerde Bulunur?

Kalsiferol olarak da bilinen D vitamini, insan sağlığı için son derece önemlidir. Özellikle kalsiyum ve fosforun emilimi için gereklidir. Kemiklerden sinir sistemine ve ruh hâline kadar pek çok alanda etkisi görülebilir. (1) Dolayısıyla eksikliği de olumsuz sonuçlar doğurur. Neyse ki insan vücudunda üretilebilen D vitamininin eksikliğini gidermenin oldukça kolay yolları vardır. Güneşlenerek, uygun gıdalarla beslenerek ve takviyelerden faydalanarak doktor kontrolünde bu eksikliği giderebilirsiniz. (2)

D Vitamini Eksikliği Nedir? Belirtileri Nelerdir?

D vitamini eksikliği, vücutta yeteri kadar kalsiferol sentezlenememesi hâlidir. Bu vitamin, insan vücudunda yalnızca deride sentezlenir. Çünkü derideki prekürsör bileşiği, güneşe maruz kaldığından UVB ışınları tarafından aktive edilerek D vitamini sentezine dönüşür. (2) Ancak bu sentezin yeterli düzeyde gerçekleşmemesi, vitamin D eksikliğine yol açar. Yaygın olarak bilinen D vitamini eksikliği belirtileri şunlardır: 

  • Kalsiyum eksikliği ve bu bağlı kemik sorunları (4)
  • Obezite ve diyabet gibi metabolik rahatsızlıklar (5)
  • Bağışıklık sisteminin zayıflaması (5)
  • Depresyon ve ruh hâli değişiklikleri (3)
  • Uyku problemleri (3)

Bu belirtilerden birkaçına sahipseniz vücudunuzda ki vitamin D miktarı, yetersiz olabilir. Bu belirtiler herkeste farklı şekillerde ve düzeylerde görülebilir. Vitamin D eksikliğinden başka bir sorunun göstergesi de olabilir. (2) Dolayısıyla en doğru tespit için doktorunuza danışmanız ve gerekli testleri yaptırmanız tavsiye edilir.

D Vitamininin Vücuda Faydaları

Uzmanların önemini sıkça vurguladığı D vitamini, insan vücudunda neredeyse hayati öneme sahiptir. Çünkü kemiklerden kan basıncına, sinir sisteminde bağışıklığa kadar hemen her alanda güçlü etkiye sahiptir. (4) D vitamini faydalarından bazıları şunlardır: 

  • Kalsiyum emilimini artırır. Kemik zayıflığı riskinin azalmasına yardımcı olur.
  • Çocuklarda sağlıklı gelişimi ve büyümeyi destekler.
  • Bağışıklık sisteminin güçlenmesine katkı sağlar.
  • Sinir sistemi sağlığını ve bilişsel aktiviteleri düzenlemeye yardımcıdır.
  • Kas fonksiyonları ve gücü üzerinde olumlu etki yaratır. 
  • Kardiyovasküler sağlığı destekler. (6)

Bu faydalar, vücuttaki D vitamini seviyesinin yeterli olduğu durumlarda ortaya çıkar. Eksik olduğu durumlarda ters etkiler oluşabilir. Dolayısıyla vücuttaki D vitamini üretimini desteklemek için besinlerden ve takviyelerden destek almanın önemli olduğu söylenebilir.

D Vitamini Nelerde Bulunur?

D vitamininin insan vücudunda sentezlenebilmesi, büyük bir avantajdır. Sağlık önlemlerini alarak bol bol güneş altında vakit geçirmek, D vitamini seviyesini artırabilir. Üstelik D vitamini, farklı besinlerin tüketimiyle de alınabilir. “D vitamini nelerde var?” sorusuna cevap arıyorsanız aşağıdaki listeye göz atabilirsiniz. 

  • Somon, sardalya, uskumru ve ton balığı gibi yağlı deniz ürünleri
  • Somon ve sığır gibi hayvanların karaciğeri
  • Süt, yoğurt ve peynir gibi ürünler
  • Yumurtanın sarısı
  • Güneş ışığına maruz kalmış mantarlar (7)

Yukarıda sıralanan besinlerin içerdiği D vitamini oranı, bitkilerin yetişme koşulları ve hayvanların beslenme şekline göre değişebilir. Bazı paketli gıdalara da D vitamini takviyelerinin eklendiği görülebilir. Bu gıdaları da tercih edebilir veya doğrudan D vitamini takviyesi alabilirsiniz.

D Vitamini Takviyesi Hangi Durumlarda Kullanılır?

D vitamini eksikliği durumunda takviye gıda seçeneğini değerlendirebilirsiniz. Kendinize en uygun D vitamini takviyesini bulmak için mutlaka doktorunuza danışmalı ve onun verdiği kullanım reçetesine uymalısınız. 

D vitamini takviyesine iç mekânlarda fazla zaman geçirenler ihtiyaç duyabilirler. Kapalı alanda çalışıyor ve günlük hayatınızda fazla dışarı çıkacak vakti bulamıyorsanız güneş görme şansınız azalır. Bu durumda D vitamini takviyesi almanız gerekebilir. Aynı durum, güneşli bölgelerde yaşamayanlar için de geçerlidir. Seçtiğiniz kıyafetler de bu noktada önemlidir. Hava koşulları ve giyilen kıyafetlerden dolayı kış aylarında D vitamini takviyesi almayı düşünebilirsiniz.

D vitaminini doğal yollardan almak isterseniz çoğunlukla hayvansal gıda tüketmeniz gerekebilir. Fakat tüketebileceğiniz düzeyde hayvansal gıdadan yeterli miktarda D vitamini alamayabilirsiniz. Vegan ve vejetaryen beslenenler için bu durum daha da ciddi bir hâl alabilir. Bu nedenle yetersiz beslenme durumlarında da D vitamini takviyesinden faydalanmak uygun olabilir. (8)

Kaynaklar:

  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9545857/ 
  2. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/620975 
  3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31826364/
  4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28742648/
  5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35268051/
  6. https://avesis.bezmialem.edu.tr/yayin/ae06eeb5-cc43-45bb-95ea-e080720cb7ef/kanservedvitaminiiliskisi-therelationshipbetweencancerandvitamind/document.pdf
  7. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/ 
  8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8609267/