"Udi Hindi Nasıl Kullanılır?" sorusunun cevabına Prof. Dr. Murat Türkoğlu'nun kaleminden çıkan makalemizi inceleyerek ulaşabilirsiniz.
Udi hindi (Hint dalı) olarak da bilinen Costus specious bitkisi, özellikle köklerinin geleneksel tıpta çok uzun zamandır ilaç olarak kullanılması nedeniyle tıbbi bitkiler arasında kabul edilir. Costus specious bitkisinin antibakteriyel, antifungal, antikolinesteraz, antioksidan, antihiperglisemik, antiinflamatuar, analjezik, antipiretik, antidiüretik, larvisidal, antistres ve östrojenik aktivite gibi pek çok farmakolojik aktiviteye sahip olduğu rapor edilmiştir.
Uzak doğuda geleneksek tıpta Costus speciosus rizomları zatürre, romatizma, ödem, idrar yolları hastalıkları ve sarılık gibi hastalıklarda kullanılır, ayrıca psikolojik bozukluklarda yaprakları tavsiye edilir. Bitkinin öğütülmüş köklerinin ve dallarının sulu ekstresi antibakteriyel bir özellik göstermektedir. Etkili olduğu bakteriler arasında bir çok solunum yolu hastalığının etkeni olan S. aureus sayılabilir. Bitkinin etanolik ekstresi anti viral bir etki göstermektedir ve Herpes simpleks tip-1 (HSV-1) ve veziküler stomatit (VSV) virüslerine karşı etkili bulunmuştur. In vitro antibakteriyel aktivite testlerinde, E. coli, S. aureus, K. pnuemoniae ve P. Aeruginosa’ya karşı etkili bulunmuştur.
Kurutulmuş udi hindi yaprakları ateş düşürücü olarak kullanılır. Saplarının kaynatılması ateş ve dizanteri için kullanılır. Antiinflamatuar, antiartritik etki ve antifungal aktiviteler gibi çeşitli başka aktiviteleri de rapor edilmiştir. Udi hindi ayrıca gut ve bronşiyal astımda da kullanılmaktadır. Bitkinin rizomları, kardiyotonik, hidrokloretik, diüretik aktiviteler sergiler.
Costus speciosus çeşitli hastalıkların tedavisi için birçok geleneksel tıp sisteminde yaygın olarak kullanılan önemli bir tıbbi bitkidir. Bu bitkinin rizomu, tip II diyabette kan şekerini kontrol etmek için kullanılır. Şu anda udi hindi çoğunlukla yalnızca doğal yaşam alanlarından toplanmaktadır. Doğadan gelişigüzel toplama nedeniyle Costus specious’un nesli tükenme tehlikesi altındadır. Sorunun üstesinden gelmek için, C. speciosus'un korunması ve sistematik olarak yetiştirilmesi için çaba gösterilmektedir.
Bitkinin rizomları acıdır ve antelmitik, büzücü, balgam söktürücü özellikler gösterir. Rizom özütü, tonik olarak kullanılır ve yanma hissi, kabızlık, cüzzam, astım, bronşit, anemi ve diğer cilt rahatsızlıklarının giderilmesinde yararlıdır. Costus rizomları, ateş için bitkisel ilaç olarak kullanılır. C. speciosus rizomunun karaciğeri koruma özelliği vardır. Köksap macunu çıbanları tedavi etmek ve aynı zamanda cinsel hormonlar ve doğum kontrol hapları yapmak için kullanılır. Yaprakları uyuz ve mide rahatsızlıkları için kullanılır. Rizomlarından elde edilen özüt yılan ısırıklarının tedavisinde kullanılır. Udi hindi geleneksel olarak, gaz giderici, idrar söktürücü, sindirime yardımcı ve antiseptik özelliklerinden dolayı şifalı bir bitkidir. Bitki bir anti-diyabetik olan steroid-diosgenin içerir, yapraklar ayrıca kan şekerini düşürmenin yanı sıra hipoglisemiyi de önleme özelliğine sahiptir.
Geleneksel Hint tıbbı, Ayurveda'da, Costus, vata ve kapha'yı bastırmak için kullanılır ve cildi iyileştirir. Dispepsi, öksürük ve diğer solunum rahatsızlıklarını tedavi ettiği bildirilmektedir. Romatizmada yararlı olan geleneksel ilaç “amber mezhugu” nun bileşenlerinden biridir. Rizomundan elde edilen esansiyel yağ antimikrobiyal aktiviteye sahiptir. Costus kaynaklı steroid saponinler ve sapojeninler antifungal aktivite gösterirler.
Referanslar :
- Saraf A. Phytochemical and antimicrobial studies of medicinal plant Costus speciosus (Koen.). E-journal of Chemistry. 2010 Jan 2;7(S1):S405-13.
- Hamidi JA, Ismaili NH, Ahmadi FB, Lajisi NH. Antiviral and cytotoxic activities of some plants used in Malaysian indigenous medicine. Pertanika J. Trop. Agric. Sci. 1996;19(2/3):129-36.
- Pawar VA, Pawar PR. Costus speciosus: an important medicinal plant. International journal of science and Research. 2014 Jul;3(7):28-33.
- Srivastava S, Singh P, Jha KK, Mishra G, Srivastava S, Khosa RL. Evaluation of anti-arthritic potential of the methanolic extract of the aerial parts of Costus speciosus. Journal of Ayurveda and integrative medicine. 2012 Oct;3(4):204.
- El-Far AH, Shaheen HM, Alsenosy AW, El-Sayed YS, Al Jaouni SK, Mousa SA. Costus speciosus: Traditional Uses, Phytochemistry, and Therapeutic Potentials. Pharmacognosy Reviews. 2018 Jan 1;12(23). Rani AS, Sulakshana G, Patnaik S. Costus speciosus, an antidiabetic plant-review. FS J Pharm Res. 2012;1(3):51-3.
- Rani AS, Sulakshana G, Patnaik S. Costus speciosus, an antidiabetic plant-review. FS J Pharm Res. 2012;1(3):51-3.