Multivitamin Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Multivitaminler; hap, tablet, kapsül ve sıvı gibi farklı formlarda bulunabilen takviye edici gıdalardır. Bir diğer ifadeyle, beslenmeye yardımcı olarak kullanılan ve farklı bileşenleri içeren gıda takviyeleridir. Bu takviyeler; vücuda yeterli düzeyde alınamayan vitaminleri, mineralleri, fonksiyonel besinleri ve yağları desteklemek için kullanılabilir. Dengeli beslenme ve bağışıklık sistemini güçlendirme gibi amaçlara hizmet edebilir. (1)

Takviye edici gıda almadan önce bazı detayları göz önünde bulundurabilirsiniz. Multivitamin kullanırken dikkat edilmesi gerekenler içinde ilk sırada ihtiyaçlarınıza uygun seçenekleri belirlemek sayılabilir. Örneğin laktoz intoleransı, dengesiz beslenme ve uykusuzluk gibi sorunlara yönelik gıda takviyeleri bulunur. İkinci sırada; kadınlar, erkekler, çocuklar, hamileler, yaşlılar ve bazı rahatsızlıkları olanlara yönelik multivitaminler arasında karar vermeye gelir. Bu kriterlere göre size uygun besin takviyesini belirledikten sonra multivitamin kullanımına ilişkin bilimsel kaynaklardan ve uzman görüşlerinden destek alabilirsiniz. (2)

Birden Fazla Vitamin Almanın Bir Zararı Var mıdır?

Mikro besinlerin özellikleri, multivitamin kullanırken dikkat edilmesi gerekenlerin başında gelebilir. Zira vitamin ve mineral gibi besin maddeleri, vücutta farklı sistemlerde rol oynayabilir. Günlük önerilen miktarlarda ve tek başına ya da birden fazla bileşenle beraber alınabilir. Besinlerde aynı anda birden fazla vitamin ve mineral olabilir. Uzmanlara göre bu durum, genel anlamda besin maddeleri arasında olumsuz etkileşimlere yol açmaz. Fakat takviyelerde yer alan bazı bileşenler, birlikte alındığında çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. (3)

Öte yandan, aynı anda kullanıldığında sinerjik etkiler sağlayabilirler. Örneğin demir mineralinin daha iyi emilmesi için C vitamini içeren multivitaminler kullanılabilir. (3) Ayrıca D vitamini ile magnezyum arasında da benzer nitelikte bir ilişkinin varlığından söz edilebilir. Bu nedenle kas ve iskelet sisteminin sağlığı için aynı dönemde hem D vitamini hem magnezyum içeren gıda takviyeleri alınabilir. (4)

Multivitamin kullanımında dikkat edilmesi gerekenler, hamilelik döneminde nispeten daha farklı olabilir. Uzmanlar, gebelikte günlük vitamin kullanımı sırasında bazı takviye edici gıdaların beraber alınmasını önerebilir. Mesela D3 ve K2 vitaminleri, birlikte alındığında gebelik döneminde osteoporoz rahatsızlığı yaşayanların kemik sağlığını destekleyebilir. (5) Demir ve folik asit kombinasyonu ise hamilelik dönemindeki anemi riskini azaltabilir. (6)

Hangi Vitaminler Aynı Anda Alınmamalıdır?

Vitamin etkileşimlerini bilmek, multivitamin kullanırken dikkat edilmesi gerekenler arasında sayılabilir. (6) Fakat bu konudan önce vitaminlerin türlerinden bahsetmek yararlı olabilir. Bu bileşenler, kendi içinde suda ve yağda çözünen vitaminler olmak üzere ikiye ayrılır. Diyette vitamin kullanımını destekleyen bu bileşenlere dair bazı detaylar şöyledir:

Suda çözünen vitaminler: Suda çözünen vitaminler, vücutta uzun süre depolanmaz. Kan dolaşımına karışabilir ve fazla geldiğinde idrar yoluyla dışarı atılabilir. Bu kapsamda C ve B vitaminleri sayılabilir.

Yağda çözünen vitaminler: Yağ ve karaciğer dokusunda 6 aya kadar depolanabilen bu vitaminler, farklı vücut sistemlerinde önemli rol oynayabilir. Bu bileşenler arasında A, D, E ve K vitaminleri yer alır. (7)

Multivitamin alırken dikkat edilmesi gerekenlerden bir diğeri de doğru kullanım zamanını belirlemektir. Suda çözünen vitaminler hem yemeklerle beraber hem de diğer saatlerde alınabilir. Fakat B12 vitamini, öğünlerle birlikte kullanıldığında vücutta daha iyi emilebilir. Yağda çözünen vitaminler ise yemeklerdeki yağlar aracılığıyla ilgili dokulara kolayca ulaşabilir. Bu nedenle öğünler sırasında alındığında daha etkili olabilir. Multivitamin alırken dikkat edileceklerden biri de takviye gıdanın aç veya tok karnına kullanılma durumudur. Çoğu vitamin türü, tokken alındığında daha iyi etki gösterebilir. (8)

Uygun multivitamin alım saatini belirlemek, C vitamini kullanırken dikkat edilmesi gerekenler arasında sayılabilir. Zira bu bileşen, vücuttaki B12 emilimini engelleyebilir. Bu nedenle C ve B12 vitamini alımını, en az 2 saatlik aralıklarla yapabilirsiniz. (8) D vitamini kullanırken dikkat edilmesi gerekenler arasında ise miktarlar ve bileşen etkileşimleri yer alır. Söz konusu bileşen, gebelik döneminde A vitaminiyle beraber aşırı dozda alındığında bebeğin sağlığını olumsuz etkileyebilir. (6)

Bu noktada mineral içeren multivitamin kullanırken dikkat edilmesi gerekenlerden bahsetmek de faydalı olabilir. Kalsiyum, çinko ve bakır gibi mineraller, birlikte alındığında vücudunuza fazla gelebilir. Ayrıca herhangi bir minerali, beta karoten ve likopen gibi antioksidan kaynaklarıyla beraber almak da zararlı olabilir. A vitamini ya da beta karoten içeren bir multivitamin kullanırken dikkat edilecekler arasında ise günlük alım miktarlarını gözetmek bulunur. Uzmanlar, hamilelere bu bileşenleri içeren takviye edici gıdaları günde 10.000 IU'nun altında almasını önerebilir. (8)

Kaynaklar