Vücudun birçok farklı fonksiyonu için gerekli olan folik asit, B grubu vitaminler arasında yer alır. İnsan vücudu üretemediği için bu vitaminin dışarıdan besinler aracılığıyla alınması gerekir. (1) Dolayısıyla bu asitin düzenli alımı, sağlık açısından göz önünde bulundurulması gereken bir unsur olarak nitelenebilir. Bu yazıda folik asit nelerde bulunur sorusu da dâhil olmak üzere bu maddeye dair birçok sorunuza cevap alabilirsiniz.
Folik Asit Nedir?
Vücut fonksiyonlarının devamlılığını sağlamakta önemli bir yeri olan folik asit, B9 vitamini olarak da bilinir. Yani suda çözünen vitaminler grubunda yer alır. Özellikle hamilelik döneminde anne adayları için önemli olan bu vitaminin yeterli miktarda alınması, bebeğin omuriliğindeki ve beynindeki doğum kusurlarının riskini azaltabilir. B9 vitamini; vücuttaki hücrelerin yapısını korumakta, DNA ve RNA genetik materyallerinin oluşumunda da rol oynamaktadır. (1) Folik asit nedir sorusuna cevap verdikten sonra bu vitamini daha detaylı bir şekilde incelemek mümkündür.
Folik Asit Vücutta Ne için Kullanılır?
B9 vitamini, vücutta birçok farklı amaç için kullanılır. Bu vitaminin en önemli fonksiyonu, DNA sentezine ve onarımına yardımcı olmaktır. (1) Aynı zamanda folik asit, kırmızı kan hücrelerinin üretiminde önemli bir rol üstlenerek anemi adıyla bilinen kan hastalığının önlenmesine yardımcı olur. (2) B9 vitamininin en önemli kullanım alanlarından biri de hamilelik döneminde bebeğin normal gelişimini desteklemektir. Bu dönemde yaşanan doku değişikliklerinden dolayı folik asit ihtiyacı, normale kıyasla 2 katına çıkar. (1) Anne adayları takviye alarak hem kendi hem de bebeğinin sağlığını koruyabilir.
Söz konusu vitamin, depresyon ve alzheimer gibi sorunların önlenmesinde etkilidir. (1) Folik asit ne için kullanılır sorusuna verilebilecek cevaplar arasında kalp sağlığını desteklemek de bulunur. Yapılan araştırmalar, yeterli miktarda B9 vitamini alımının kalp hastalığı riskini azaltabileceğini gösterir. (3)
B9 vitamini, yaşlı insanlar için de son derece önemlidir. Yaşlı kişilerin B9 vitamini gereksinimi daha fazla olabilir. Bunun nedeni insanların yaşlandıkça vücudun bu vitamini depolama yeteneğini kaybetmesidir. B9 vitamini eksikliği; fiziksel işlevsellikte azalma, kalp yetmezliği ve depresyon gibi etkileri olan anemiye yol açabilir. Bu durumda ilgili vitamini düzenli olarak almak, yaşlı insanların sağlıklı bir hayat sürmelerini desteklemeye yardım edebilir. (4)
Folik Asit Vücutta Depolanır mı?
Çoğunlukla karaciğerde az miktarda folik asit depolansa da bu miktar sınırlıdır. Söz konusu vitaminin vücutta uzun süreli ve yeterli depoları bulunmaz. Vücutta depolanamadığı için B9 vitaminin her gün yeterli miktarda alınması gerekir. (1)
Folik Asit Nelerde Var? Folik Asit İçeren Besinler
B9 vitamini eksikliği birçok sağlık sorununa neden olabildiği için diyetinize bu maddeyi içeren zengin besinleri dâhil etmek önemlidir. (3) Özellikle hamilelik döneminde, B9 vitamini eksikliği nöral tüp defektleri, yani beyin ve omurilik sorunları başta olmak üzere çeşitli doğum kusurlarına neden olabilir. (1) Hamile kadınlar folik asit nelerde var öğrenerek bu vitaminin eksikliğini yaşama riskini azaltabilir.
Folik asit içeren besinler arasında en önemli olanlar, sebzelerdir. Özellikle yeşil yapraklı sebzeler, B9 vitamini açısından oldukça zengindir. (1) Bu maddeyi içeren başlıca gıdalar şöyle sıralanabilir:
- Maydonoz
- Kırmızı biber
- Roka
- Brokoli
- Marul
- Turp
- Patates
- Kereviz
- Havuç
- Yumurta
- Ispanak
- Beyaz lahana (1, 3)
Folik asit; ayrıca tahıllar, ekmek ve makarna gibi karbonhidratlı gıdalarda da bulunur. Ayrıca ceviz gibi yemişler ve kavun, portakal, kivi gibi meyvelerde de bu vitaminden zengindir. Folik asit hangi yiyeceklerde var öğrendikten sonra bu vitamin açısından zengin bir diyet düzenleyebilirsiniz. Bu noktada fazla folik asit alımının toksik bir etkisi olabileceğine yönelik çalışmaların olduğunu belirtmekte fayda vardır. (1) B9 vitamini düzeyini sağlıklı bir seviyede tutmak için uzman hekimlerden destek alabilirsiniz.
Kaynaklar:
- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3092319
- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/34811
- https://beslenmevediyetdergisi.org/index.php/bdd/article/download/550/500
- https://cms.galenos.com.tr/Uploads/Article_23578/BTD-11-137-En.pdf