Bahar Alerjisi Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Mevsim geçişlerinde birçok kişi hapşırma, burun akıntısı, göz kaşıntısı gibi şikayetlerle karşılaşabilir. Özellikle ilkbahar aylarında artan polen miktarı, hassas bünyeler için alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bahar alerjisi olarak bilinen bu durum, bağışıklık sisteminin polen gibi çevresel faktörlere aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkabilir.

Peki, bahar alerjisi nedir, hangi belirtilerle kendini gösterir ve bu alerjiye karşı nasıl önlemler alınabilir? İşte bahar alerjisi hakkında bilinmesi gerekenler. [1]

Bahar Alerjisi Nedir?

Bahar alerjisi, bağışıklık sisteminin polen, toz ve benzeri çevresel faktörlere karşı geliştirdiği aşırı duyarlılık sonucu ortaya çıkabilir. Ağaçlar, çimenler ve yabani otlar gibi bitkiler, üreme süreçlerinin bir parçası olarak polen üretir ve bu polenler rüzgar aracılığıyla geniş alanlara yayılabilir. Bazı bireylerin bağışıklık sistemleri bu polenleri zararlı bir madde olarak algılayarak savunma mekanizmasını devreye sokabilir.

Bu süreç, histamin gibi kimyasal maddelerin salgılanmasına yol açarak burun akıntısı, gözlerde sulanma, hapşırma gibi belirtilerin oluşmasına neden olabilir. Mevsimsel alerjik rinit olarak da adlandırılabilen bahar alerjisi, özellikle ilkbahar ve yaz aylarında daha sık görülebilir.

Alerjiye yatkınlık genetik faktörlerle ilişkilendirilebilir. Ailesinde alerjik reaksiyon öyküsü olan bireylerin, bahar alerjisine karşı daha hassas olabileceği düşünülmektedir. Bunun yanı sıra, yaşanılan bölgedeki bitki örtüsü ve hava koşulları da semptomların şiddetini etkileyebilir. [1]

Bahar Alerjisi Belirtileri Neler Olabilir?

Bahar alerjisi belirtileri kişiden kişiye ve alerjenin türüne bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak en sık görülebilecek semptomlar şu şekilde sıralanabilir:

Hapşırma nöbetleri: Özellikle sabah saatlerinde veya açık hava temasında artış gösterebilir.
Burun akıntısı ve tıkanıklık: Polenlerin solunması burun mukozasında şişmeye ve akıntıya yol açabilir.
Gözlerde sulanma, kızarıklık ve kaşıntı: Alerjenlerin gözle teması, gözlerde hassasiyetin artmasına neden olabilir.
Boğazda kaşıntı ve tahriş hissi: Solunum yollarının etkilenmesi sonucu boğazda kuruluk ve kaşıntı hissi oluşabilir.
Ciltte hassasiyet ve kaşıntı: Bazı bireylerde polene maruz kalmak, ciltte kızarıklık ve kaşıntı gibi reaksiyonlara yol açabilir.
Baş ağrısı ve yorgunluk hissi: Sürekli burun tıkanıklığı ve nefes alma güçlüğü, baş ağrısına veya uyku kalitesinde düşüşe neden olabilir.

Belirtilerin şiddeti, polen yoğunluğuna ve hava koşullarına bağlı olarak değişebilir. Özellikle rüzgarlı ve kuru havalarda alerjik reaksiyonların daha belirgin hale gelmesi mümkündür. [1]

Bahar Alerjisi Hangi Aylarda Olur?

Bahar alerjisi, polenlerin yoğun olduğu dönemlerde daha sık görülebilir. Bu süreç, yaşanılan coğrafi bölgeye bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak polen miktarının en yüksek olduğu dönemler şu şekilde sıralanabilir:

İlkbahar (Mart - Mayıs ayları)
Yaz (Haziran - Temmuz ayları)
Sonbahar (Eylül - Ekim ayları)

Polen seviyeleri, gün içerisinde de değişkenlik gösterebilir. Sabah erken saatlerde ve rüzgarlı havalarda polen yoğunluğu daha yüksek olabilir. [2]

Bahar Alerjisi Bulaşıcı Mıdır?

Bahar alerjisi, bir enfeksiyon ya da bakteri kaynaklı olmadığı için bulaşıcı değildir. Ancak, belirtileri grip veya soğuk algınlığıyla karıştırılabilir. Hapşırma, burun akıntısı ve gözlerde kaşıntı gibi semptomlar, viral enfeksiyonlarla benzerlik gösterebilir.

Alerjik reaksiyonlar, bireyin bağışıklık sistemiyle doğrudan ilişkili olduğu için kişiden kişiye bulaşma durumu söz konusu olmayabilir. Ancak, genetik faktörlerin etkili olabileceği düşünüldüğünde aile bireylerinde alerji öyküsü bulunan kişilerde benzer belirtilerin görülmesi olasılığı artabilir. [3]

Bahar Alerjisinden Korunma Yolları Neler Olabilir?

Bahar alerjisi tamamen önlenemese de bazı önlemler alarak semptomların hafifletilmesi mümkün olabilir. Bahar alerjisinden korunmak için uygulanabilecek bazı yöntemler şunlar olabilir:

Polen yoğunluğu yüksek olduğunda dışarı çıkmamak: Sabah saatlerinde ve rüzgarlı havalarda polen miktarı artabileceği için dışarı çıkış saatlerini buna göre ayarlamak faydalı olabilir.
Kapı ve pencereleri kapalı tutmak: Ev içerisinde polen girişini önlemek için havalandırmayı sınırlamak tercih edilebilir.
Dışarıdan geldikten sonra kıyafetleri değiştirmek ve duş almak: Vücuda ve kıyafetlere yapışan polenleri temizlemek belirtilerin hafiflemesine yardımcı olabilir.
Hava filtreleri ve klimaların düzenli olarak temizlenmesi: İç mekan hava kalitesini artırmak için filtrelerin temiz tutulması önerilebilir.
Burun yıkama solüsyonları kullanmak: Tuzlu su ile yapılan burun yıkamaları, alerjenlerin burun yollarından temizlenmesine yardımcı olabilir.
Dışarı çıkarken gözlük ve maske kullanmak: Gözleri ve solunum yollarını polene karşı korumak için bu tür önlemler alınabilir.

Semptomların şiddetli olduğu durumlarda, doktor önerisiyle antihistaminik ilaçlar veya alerji spreyleri kullanılabilir. Ancak, herhangi bir ilaç kullanmadan önce bir uzmana danışmak önemlidir. [4]

Kaynakça