İnsan vücudunda en çok bulunan proteinlerden biri olan kolajen; cildin, kemiklerin, kasların, tendonların ve bağ dokunun yapısında önemli bir rol oynar. Bu yazıda bu maddenin nerede üretildiği, hangi besinlerde bulunduğu ve kolajen takviyesi hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
Kolajen Nedir?
Kolajen nedir sorusunun cevabı son derece basittir: bu madde, vücudun birçok yerinde yaygın olarak bulunan bir proteindir. Söz konusu madde, lifler hâlinde düzenlenmiş üç zincirli protein molekülüdür. Bu zincirler birbirine sarılır ve sert, elastik bir yapı oluşturur. Söz konusu madde, aynı zamanda cilt hücreleri arasında su ve diğer besinlerin taşınmasına yardımcı olur.
İnsan vücudunda kolajen üretimi yaşlandıkça azaldığı için cilt incelmesi ve kemiklerin zayıflaması başta olmak üzere çeşitli sorunlar meydana gelebilir. Kolajen, hayvansal kaynaklı bir protein olduğundan en çok et ve yumurtada yer alır. Bazı bitkisel kaynaklar, örneğin soya, buğday ve mısır, kolajene benzer proteinler içerirler ancak bunların kolajenle aynı özellikleri taşıdığına dair kesin kanıtlar mevcut değildir.
Vücutta Kolajen Üretilir mi?
Kolajen ne demek sorusuna cevap verdikten sonra vücutta üretimi ile ilgili detaylara bu başlıktan ulaşabilirsiniz. Vücutta kolajen üretimi yapılır. Kolajen sentezi, vücudumuzun protein yapısı için gerekli olan amino asitlerin alınmasıyla gerçekleşir. Bu amino asitler, besinler yoluyla alınabilir veya vücudumuzun kendi proteinlerinin yıkımı yoluyla elde edilebilir.
Kolajen sentezi, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir. Yaşlanma, yetersiz beslenme, stres, çevresel nedenler, sigara içmek gibi faktörler bu işlemin gerçekleşme yoğunluğunu azaltabilir.
Vücutta kolajen üretimi yaşlandıkça azaldığı için cildin bozulması ve kemiklerin zayıflaması başta olmak üzere çeşitli belirtiler ortaya çıkar. Ancak sağlıklı bir diyet ve yaşam tarzı ile kolajen sentezini arttırmak mümkündür. Özellikle C vitamini, çinko ve bakır gibi mineraller kolajen sentezi için önemlidir. Ayrıca kolajen takviyesi de bu maddenin sentezini artırmaya yardımcı olabilir.
Vücutta Kolajen Nerede Üretilir?
Vücutta kolajen, fibroblast adı verilen hücreler tarafından üretilir. Fibroblastlar, cildin alt tabakasında bulunan dermiste ve kemik, kıkırdak ve tendon başta olmak üzere çeşitli dokularda bulunur. Vücudumuzda en çok bulunan kolajen, tip 1’dir. Tip 1; deride, kemiklerde ve tendonlarda bol miktarda mevcuttur.
Kolajen Nelerde Var? Kolajen İçeren Besinler
Hayvansal kaynaklı bir protein olan kolajen; en çok işlenmemiş et, balık, tavuk, hindi, sığır ve domuz etinde bulunur. Kolajen içeren besinler arasında kemikli et de önemli bir yere sahiptir. Bu hayvansal proteinin kaynağının içerisinde bulunan yumuşak dokular bu bakımdan son derece zengindir. Yumurta akı, balık kıkırdağı, deniz kabukluları, balık derisi ve kemik suyu da kolajen açısından zengin kaynaklardır.
Bazı süt ürünleri, özellikle yoğurt, peynir ve süzme peynir, az miktarda kolajen içerir. Ancak süt ürünlerindeki kolajen miktarı genellikle ete kıyasla daha azdır. Kolajen nelerde var sorusuna cevap verdikten sonra bu maddenin takviye olarak kullanımının da mümkün olduğunu ekleyelim.
Kolajen Takviyesi Nedir?
Kolajen takviyesi, vücutta bu maddenin eksikliğini gidermek amacıyla kullanılır. Kolajen, cilt, kemikler, kaslar, kıkırdaklar ve tendonlar başta olmak üzere vücudun birçok yerinde bulunan bir protein olduğundan bu dokuların sağlıklı bir şekilde çalışmasına yardımcı olur. Kolajen takviyesi genellikle toz, kapsül veya tablet formunda bulunur. Hidrolize kolajen veya peptit şeklinde farklı formlarda sunulan takviye ile cildin esnekliğini iyileştirmek, eklem sağlığını desteklemek, kemik yoğunluğunu arttırmak ve kas kütlesini korumak amaçlanabilir.